هوشنگ سامانی،آهنگساز، پژوهشگر و روزنامه نگار
علی اکبر خلعتبری،خواننده (آواز ایرانی،شبیه خوان)و پژوهشگر موسیقی
نشست کند و کاوی در هنر شبیه خوانی(تعزیه)ایران
هوشنگ سامانی،آهنگساز، پژوهشگر و روزنامه نگار
علی اکبر خلعتبری،خواننده (آواز ایرانی،شبیه خوان)و پژوهشگر موسیقی
مکان:فرهنگسرای ابن سینا،22دیماه1390
تعریف شبیه خوانی:
واژه ایست که در تهران کمتر استفاده میشود و در مراکز آکادمیک و رسانه ای به تعزیه معروف است. اما در برخی از جاهای ایران به شبیه خوانی معروف است و در بعضی ا زجاها فقط کلمه شبیه استفاده میشود وکمترازکلمه تعزیه استفاده میشود.
فلانی شبیه خوان خوبی است و ..... و کمتر ا زتعزیه استفاده میشود.شبیه خوانی از نظر لغوی با موضوع مناسبت دارد و عده ای شبیه شخصیت ها را اجرا میکنند که در سالیان قبل رخ داده.تعزیه به معنی عزاگرفتن است
نوحه خوانی و نمایش های خیابانی نوعی تعزیه هستند.از نظر واژگانی شبیه خوانی درستر است.
پرونده شبیه خوانی ایرانی سال قبل در فهرست یونسکو به عنوان هنر ایرانی به ثبت رسید و ایران در این زمینه از ترکیه پیشی گرفت.
در خوزستان و ایلام شبیه خوانی به زبانهای عربی و ترکی و لری و .. خوانده میشود .هنری برگرفته از زبان ایرانی بخصوص فارسی زبان و نسخه های ترکی و عربی نیز به وفور یافت میشود.
تعریف پیش خوانی در تعزیه:
پیش خوانی یعنی پیش درآمد تعزیه که مقدمه ایست جهت ورود به تعزیه،پیش خوانی یا پیش واقعه خوانی از ارکان اصلی تعزیه است.نوعی ترانه و تصنیف که معمولا به صورت دو یا گروه خواندهخ میشود.
در قدیم معین البکا با ریش بلند و حنایی و لباده و شال گردن مخصوص که نسخه های تعزیه همان فرد را به عنوان رزرو در داخل شال گردن جاسازی کرده بود و در مواقع اضطراری از آنها استفاده میکرد و پسر معین البکا به نام ناظم البکا دستیار کارگردان بوده است.آهنگها و اشعار موزون با صدای زیر بچه خوان و بم اشتلم خوان و .. موسیقی موزون را اجرا نیکردن.
پیش خوانی مقدمه ای بر تصنیف سازی در قدیم بوده است.
اجرای پیش خوانی شهادت حضرت رقیه در دستگاه سه گاه توسط آقای خلعتبری،
شب وروز از فراقت ای پدر جان ، بتالم مثل بلبل در بهاران،بریزم اشک غم همچون هزاران
امان از جدایی ، فغان از جدایی ای پدر جان
شاه شاهانم پدر جان،ماه تابانم پدر جان
دوقطبی بودن تعزیه،روبروی هم قرار گرفتن خیر و شر و حسین مظهر نیکی و یزید مظهر پلیدی،نیاکان با سر و سامان دادن هنر شبیه خوانی نشانه هایی برای این دو قطب لحاظ کردند.
لباس تعزیه و خوانش های دو گروه ،از زمان آل بویه و حتی زندیه قانون مدون که شبیه اولیا بخوانند و یا اشقیا.
اولیا خوان لباس سبز نماد پاکی و انشانیت و برای مخالف خوان رنگ قرمز نشانه خونخوار بودن و شر بودن را تعریف نمودند.
سلسله مراتب و مراحل تعزیه خوانی بایستی رعایت شود و سپس نقش های وردست خوانی و شهادت خوانی و امام خوانی و ...
کسیکه شبیه اما حسین میخواند بایستی سابقه خوبی داشته باشد.در محل و شهر و نزد مردم باید امام خوان از سابقه خوبی برخوردار باشد و مخالف خوان اگر احیانا خیلی سابقه نداشته باشد.
© کپی رایت توسط : تعزیه خانه کرمان (کلیه حقوق مادی و معنوی مربوط و متعلق به این سایت است.)
برداشت مطالب فقط با اجازه کتبی و ذکر منبع امکان پذیر است .